Sketchnoting – co to jest? Sketchnoting jest bardzo efektywną formą nauki, nic więc dziwnego, że zyskuje coraz więcej większą popularność.
Sketchnoting – co to jest?
Sketchnoting zwany jest inaczej sporządzaniem notatek wizualnych i na tym właśnie polega. Przy pomocy kombinacji tekstu, symboli i rysunków możemy tą metodą otworzyć na obszarze roboczym ciąg naszych lub cudzych myśli. Naszych – kiedy na przykład przeprowadzamy burzę mózgu, próbując wyłowić z gonitwy myśli najlepszy pomysł lub uporządkować pomysł na opowiadanie lub książkę. Cudzych – na przykład wtedy, gdy słuchamy wykładu i przekładamy na notatki wizualne przyjmowaną wiedzę. Zaletą tego stylu sporządzania notatek jest przede wszystkim to, że są one atrakcyjne wizualnie. Co więcej, wielu osobom takie notatki po prostu łatwiej jest zapamiętać. Nie stanowią one tyko ciągu jednokolorowego, nudnego tekstu. W naszej pamięci dużo łatwiej zapisują się kolorowe litery, grafiki oraz symbole, jakimi przedstawiamy notowane informacje.
Skąd wziął się sketchnoting?
Choć metoda notatek wizualnych wydaje się dosyć oczywista, to tak naprawdę oficjalnie powstała dopiero w 2006 roku. Jej autorem jest designer Michael Rohde. Stworzył ten model pracy z danymi, ponieważ tradycyjną formę sporządzania notatek tekstowych uznawał za zbyt stresującą i rozpraszającą. Sketchnoting pozwolił mu z jednej strony w szybki sposób zawrzeć wszelkie konieczne informacje, a z drugiej strony zaspokajał jego potrzebę kreatywności, która sprawiała, że często rozpraszał się szkicowaniem przerywając tradycyjne notowanie. Metoda okazała się tak skuteczna, że przez kolejne lata ją doskonalił i dzielił się z nią innymi. W końcu napisał też dwie książki, żeby podzielić się metodą z szerszą publicznością. Ukazały się one kolejno w 2012 i 2014 roku. Obie skoncentrowane są na nauce sztuki sporządzania skutecznych notatek wizualnych.
Elementy sketchnotingu
Choć idea wydaje się bardzo prosta, w rzeczywistości najlepiej służy nam wtedy, gdy poznamy choćby podstawy teorii i spróbujemy się ich trzymać.
Efektywny sketchnoting składa się z następujących elementów:
- Planowanie,
- Słuchanie,
- Przetwarzanie,
- Pisanie,
- Rysowanie.
Planowanie
Ten etap rozgrywa się jeszcze zanim jeszcze faktycznie przystąpimy do sporządzania notatek wizualnych. W tym kroku przygotować musimy wszystkie materiały, które będą nam potrzebne do sporządzania notatek wizualnych na dany temat. Warto też wcześniej przemyśleć jakie metody zapisu informacji będą optymalne dla danego tematu oraz zweryfikować sposób przekazywania wiedzy przez danego wykładowcę, by przygotować się na przekładanie jej na tego typu notatki.
Słuchanie
Efektywne notowanie wymaga uważnego słuchania. Notując, musimy cały czas skupiać się na wykładowcy, próbując wychwycić najistotniejsze informacje. Warto wyłapywać też najistotniejsze cytaty oraz wnioski.
Przetwarzanie
Słuchając, na bieżąco oceniamy wartość informacji by wyłapać te, które warte będą zanotowania. Przetwarzanie to ta krótka chwila pomiędzy tym, jak usłyszymy informację, a ją zapiszemy. To właśnie wtedy zapada decyzja co zapisać, a co nie. Jest to ważny etap, ponieważ niemożliwym jest zanotować wszystko, co usłyszymy. Musimy umieć zdecydować co jest ważne, a co nie.
Pisanie
Zapisywanie informacji w technice sketchnotingu nie oznacza żmudnego odtwarzania słów wykładowcy lub wykładowczyni, jest wręcz przeciwnie. Zapisujemy tylko najważniejsze informacje, wzbogacone krótkimi, treściwymi cytatami oraz wnioskami. To jak informacje mają się do siebie przekażemy za pomocą ich orientacji na obszarze roboczym oraz grafik znajdujących się pomiędzy nimi.
Rysowanie
Dodawanie symboli i grafik to ważny element sketchnotingu. Skoro zapisujemy tylko najważniejsze dane, to właśnie rysunki pomagają nam się w nich zorientować. Dzięki nim umiemy potem odczytać treść notatek, znacząco ułatwiają też ich zapamiętywanie.
Zobacz także:
Części składowe sketchnotingu
Do sporządzania notatek wizualnych używamy tekstów i rysunków – to już wiemy. Jednak wśród nich znajdują się podtypy, które znacząco ułatwiają pracę z tą techniką.
Do sketchnotingu używamy przede wszystkim następujących technik:
- Tekstu,
- Figury podstawowe,
- Ramy,
- Łączniki,
- Ikony i symbole.
Tekst
Zastosowanie tekstu pisanego jest dosyć oczywiste. Chodzi o zanotowanie czytelnym pismem najważniejszych danych i informacji. Jednak w zależności jak ważna jest dana informacja i jaki ma charakter, możemy zapisać ją różnie. Oddać nasz stosunek do danych możemy na przykład poprzez różnicowanie wielkości oraz koloru liter.
Figury podstawowe
Podstawowe figury używane w sketchnotingu to trójkąt, kwadrat, prostokąt, koło i owal. Używane są one przeważnie w formie punktowania, aby odróżnić, a niekiedy i wyróżnić pewne dane.
Ramy
Ramy zazwyczaj przyjmować tu będą formy chmurek, banerów czy kwadratów. Używane są przede wszystkim do wydzielania i oznaczania powiązanych ze sobą grup informacji.
Łączniki
Do łączników zaliczamy strzałki, linie, rzędy kropek i ścieżki. Używamy ich aby łączyć powiązane ze sobą dane.
Ikony i symbole
Tutaj mieści się wszystko, co jesteśmy w stanie wymyślić i narysować. Mogą to być symbole drzewa, ołówka, koperty, żarówki, czy też wszelkiego rodzaju ikony. Mają one za zadanie ułatwić zrozumienie notatki oraz ją uatrakcyjnić.
