Co daje witamina C? Witamina C (czyli kwas askorbinowy) to jedna z najwcześniej odkrytych i najlepiej jak dotąd poznanych witamin. Mimo to, wiele osób w dalszym ciągu uważa, że jej najważniejszym zadaniem jest przeciwdziałanie przeziębieniom – co nie jest prawdą! Witamina C pełni jednak w organizmie człowieka wiele funkcji, a jej regularne przyjmowanie jest niezbędne dla regulacji licznych procesów o kluczowym znaczeniu dla zdrowia. Ponieważ nie jest ona wytwarzana w organizmie człowieka, konieczne jest jej przyjmowanie z pożywieniem lub w postaci suplementów. Te ostatnie są polecane zwłaszcza w przypadku zwiększonego zapotrzebowania na tę witaminę. Co daje witamina C i dlaczego warto dbać o jej odpowiedni poziom w organizmie?
Najważniejsze właściwości witaminy C
Witamina C jest bardzo silnym przeciwutleniaczem. Z właściwości antyoksydacyjnych kwasu askorbinowego wynika większość jego pozytywnych działań w organizmie. Dzięki nim, witamina C usuwa wolne rodniki, odpowiedzialne za procesy starzenia się komórek ciała. Dodatkowo, witamina ta bierze udział w syntezie lub regulacji działania rozmaitych enzymów, hormonów i neuroprzekaźników. Substancje te regulują nie tylko procesy metaboliczne organizmu, ale również funkcje kognitywno-poznawcze.
Chociaż witamina C nie bierze bezpośredniego udziału w walce z przeziębieniem i grypą, co kiedyś było jej przypisywane, to jednak ma pośredni wpływ na to, jak organizm znosi infekcje. Dzięki zdolności do uszczelniania naczyń krwionośnych, prawidłowy poziom witaminy C w organizmie odpowiada za spowolnienie szerzenia się infekcji.
Wpływ witaminy C na układ krążenia
Witamina C ma ogromny wpływ na prawidłowe działanie układu krążenia. Działa w tym przypadku wielotorowo, regulując działanie rozmaitych elementów tego systemu. Do jej najważniejszych funkcji należą:
- ułatwienie przyswajania żelaza, odpowiadającego za prawidłowy poziom hemoglobiny, przez co przeciwdziałanie niedokrwistości i anemii;
- udział w procesie wytwarzania erytrocytów (czerwonych krwinek);
- wzmacnianie ścian naczyń krwionośnych;
- wpływ na utrzymanie prawidłowego ciśnienia krwi;
- zmniejszanie procesów miażdżycowe.
Udział witaminy C w procesach regulujących prawidłowego funkcjonowanie układu krwionośnego wykorzystywane jest między innymi w terapii żylaków kończyn dolnych i hemoroidów, w profilaktyce krwawień i lekach przeciwzakrzepowych.
Witamina C a prawidłowe funkcjonowanie kości i stawów
Witamina C posiada potwierdzone pozytywne działanie na prawidłowe funkcjonowanie systemu kostnego, a także chrząstek i stawów. Wynika ono głównie z:
- uczestniczenia w procesach syntezy kolagenu;
- regulacji mechanizmów metabolicznych wapnia.
Kolagen jest składnikiem skóry, ale również chrząstek stawowych, odpowiadającym za ich elastyczność i sprężystość. Witamina C, regulując powstawanie kolagenu, zmniejsza objawy starzenia się stawów. Dzięki regulacji procesów przyswajania wapnia w organizmie, ma kluczowe znaczenie w przeciwdziałaniu odwapnieniu kości (np. w przebiegu osteopenii i osteoporozy). Dodatkowo, wzmacnia zęby, dziąsła i przeciwdziała powstawaniu zmian próchniczych, ponieważ działa przeciwbakteryjnie w stosunku do płytki nazębnej).
Witamina C w terapii przeciwnowotworowej
Witamina C jest z powodzeniem stosowana w przypadku terapii przeciwnowotworowych. Podawana we wlewach, w dużych dawkach, łącznie z lekami przeciwnowotworowymi, zdecydowanie poprawia ich skuteczność. Najprawdopodobniej dzięki działaniu przeciwrodnikowemu i antyoksydacyjnemu, komórki rakowe niszczone są z dużo większą skutecznością. Dodatkowo, kwas askorbinowy zwiększa aktywność limfocytów T i B zaangażowanych w zwalczanie patogenów i eliminację komórek nowotworowych.
Istotne znaczenie ma w tym przypadku również fakt wzmacniania przez witaminę C naczyń krwionośnych, uszkadzanych w wyniku podawanej pacjentom chemioterapii. Potwierdzono również, że wysokie dawki witaminy C pozwalają zmniejszać objawy uboczne spowodowane podawaniem środków cytostatycznych, takich jak mdłości, wymioty, osłabienie.
Kosmetyczne zastosowania witaminy C
Witamina C znalazła zastosowanie nie tylko w medycynie, ale również w kosmetologii. Zawiera ją w swoim składzie wiele kremów, mleczek do ciała czy preparatów o działaniu odmładzającym oraz rozświetlającym. W kosmetykach wykorzystywana jest zdolność witaminy C do usuwania wolnych rodników, wpływających na starzenie się skóry. Dodatkowo, dzięki wzmocnieniu ścianek naczynek włosowatych, zmniejsza problemy cery naczynkowej, usuwa sińce i cienie pod oczami.
Maści i kremy z witaminą C stosowane są również na przebarwienia skórne, spowodowane nieprawidłowym odkładaniem melatoniny. Zmiany takie związane mogą być z działaniem niektórych hormonów (np. w ciąży) lub z ogólnym starzeniem się organizmu (tzw. plamy starcze).Dzięki preparatom z witaminą C skóra staje się bardziej promienna, jaśniejsza, zdecydowanie poprawia się jej witalność.
Podsumowując – działanie witaminy C na organizm jest naprawdę nieocenione. I chociaż nie jest to antidotum na przeziębienia czy grypę, to znajduje zastosowanie w profilaktyce i terapii wielu poważnych schorzeń. Dodatkowo, regulując procesy wydzielania hormonów i enzymów oraz metabolizm komórkowy, prawidłowy poziom witaminy C w organizmie przekłada się na jego prawidłowe działanie
